De documentaire ‘De A’dammer - De man achter de kast’ volgt het leven van ontwerper
Aldo van den Nieuwelaar. Hij ontwerpt in de jaren zestig een serie revolutionaire
armaturen gebaseerd op de verfoeide TL-buisverlichting. Maar zijn echte doorbraak komt
met de A’dammer kast ontwerp, die in de jaren tachtig uitgroeit tot een internationaal
designicoon, waarvan meer dan zeventig varianten wereldwijd worden verkocht. Musea
kopen zijn werk aan en hij groeit uit tot een veelbelovende naam in de ontwerpwereld.
Maar Aldo is meer kunstenaar dan ondernemer en zijn perfectionisme botst met de
commercie. Vooral de gespannen relatie met directeur Harm Scheltens van
meubelfabrikant Pastoe loopt uit op een jarenlang juridisch gevecht over geld, erkenning
en zeggenschap.
De film gaat in op zijn jeugd in het katholieke Haaren, waar hij zich al jong een
buitenstaander voelde. Als homoseksuele jongen met radicaal nieuwe ideeën over
vormgeving botst Aldo met alles waar zijn omgeving voor staat. Zijn ouders runnen een
traditionele meubelzaak waar geen plek is voor zijn geometrische vormentaal en TL-
lichtkunst. Als Aldo op jonge leeftijd uit de kast komt en een relatie begint met een
jongen, zet zijn moeder hem letterlijk het huis uit – bang dat zijn ‘anders-zijn’ de goede
naam van de familie zal schaden. Die afwijzing zou Aldo zijn hele leven met zich
meedragen.
De film belicht vervolgens zijn flamboyante leven in het vrije Amsterdam van de jaren 70
en 80. In Amsterdam vindt Aldo eindelijk de ruimte om zichzelf te zijn. Hij wordt ontdekt
door Benno Premsela en vind aansluiting bij een groep rebelse ontwerpers, onder wie Gijs
Bakker, Wim Crouwel en Ad Dekkers. Hij ontwikkelt een eigen minimalistische stijl
gebaseerd op zijn systematische, modulaire manier van denken, geometrische abstractie
en door een minimaal gebruik van beeldmiddelen. Niet te modisch. Hij gelooft in
evergreens. Zijn bekendste ontwerp, de A’dammer kast, verbeeldt zijn visie: geen
compromis, geen overbodige details, maar een meer verstild, anoniem en tijdloos product
en tegelijk een stille ode aan de stad waar hij vrijheid vond.