INVISIBLE PEOPLE
Kijken naar wat we vaak niet zien
Dakloosheid is zo’n woord dat je vaak hoort, maar zelden echt ziet. Je loopt langs iemand op straat, je hoort een verhaal in het nieuws, je leest een statistiek. Maar wie zijn de mensen achter die cijfers? Welke blik, welke handen, welke schoenen, welke verhalen schuilen er in dat ene moment dat jij voorbijloopt?
Fotograaf Huub van Boxel besloot die vraag niet te laten rusten. Hij pakte zijn camera, stapte in de trein, en trok in twaalf maanden langs tien Europese steden. Van Londen tot Parijs, van Berlijn tot Amsterdam, Antwerpen, Bordeaux, Frankfurt en verder. Overal ontmoette hij mensen die leven op straat. Niet als onderzoeker en niet als hulpverlener, maar als mens die kijkt en probeert te begrijpen.
Zijn nieuwe tentoonstelling Invisible People, nu te zien bij Natlab, laat zien wat er gebeurt als je niet wegkijkt.
Een fotograaf die aankijkt in plaats van wegkijkt
Huub van Boxel (1968) noemt zijn camera’s “de ogen waarmee ik anderen laat kijken”. Zijn werk draait niet om perfectie of esthetiek, maar om empathie, aandacht en durven zien wat soms ongemakkelijk voelt. Hij omschrijft zijn project zelf als een maatschappelijke én menselijke zoektocht:
“Met dit project wil ik een vraag zichtbaar maken: waarom is er niet voor ieder mens een (t)huis?”
Het is geen zoektocht naar grote verhalen, maar naar gewone ontmoetingen. Stukjes realiteit, precies zoals je die zou zien tijdens een wandeling door een stad. Huub noemt zijn camera’s dan ook niets meer dan de ogen van een willekeurige voorbijganger.
“Ik sprak met dakloze mensen, dronk koffie of at een kom soep met ze en maakte zo nu en dan foto’s. Gewone straatbeelden van wat iedereen die een stad bezoekt tegenkomt.”
Tien steden, talloze ontmoetingen
De route van Huub liep door Londen, Parijs, Berlijn, Amsterdam, Antwerpen, Rome, Düsseldorf, Bordeaux, Rotterdam en Frankfurt. Tien steden die allemaal hun eigen antwoorden en hun eigen stiltes hebben.
Overal zag hij verschillende gezichten van dakloosheid: de drugsproblematiek in Berlijn, de bureaucratische valkuilen in Parijs, de eenzaamheid in Frankfurt, de onzichtbaarheid in Rome. Maar ook vriendelijkheid. Warmte. Humor. Menselijkheid.
“Ik zag diep verdriet, wanhoop, maar ook vriendelijkheid, warmte en vrolijkheid. Eigenlijk zag ik een normaal menselijk beeld.”
Die woorden zijn bijna het hart van het project. Want Invisible People gaat niet over zieligheid of over stedelijke misstanden. Het gaat over menselijke aanwezigheid. Over iemand die je aankijkt. Over wij allemaal.
Een oproep tot kijken
Kijken lijkt simpel, maar dat is het niet. We raken gewend aan wegkijken, aan doorlopen, aan het idee dat bepaalde mensen geen onderdeel zijn van ons dagelijks bestaan. Huub doorbrak dat. Hij stond stil. Hij luisterde. En daarna maakte hij pas een foto.
Met deze serie nodigt hij ons uit om hetzelfde te doen. Niet oordelen. Niet invullen. Gewoon kijken. Even aanwezig zijn bij iemands bestaan, ook als je het niet kent. Het bijzondere is dat de beelden niet somber worden. Ze zijn rauw, soms confronterend, maar nooit zonder menselijkheid. De foto’s openen een ruimte waarin je kunt kijken zonder afstand.
Van beeld naar betekenis
De opbrengst van de werken gaat volledig naar de Dental Care for Homeless People Foundation, een organisatie die tandheelkundige zorg biedt aan dak- en thuislozen. Daarmee verbindt Huub zijn fotografie aan directe hulp.
Zorg die voor velen vanzelfsprekend is, is dat voor deze mensen vaak niet. Elke verkochte foto draagt bij aan het wegnemen van pijn, schaamte en uitsluiting.